Συγχαρητήρια Έλληνες, πάλι πρώτοι...

Σπάταλοι στο νερό, βρώμικοι στην ενέργεια Διπλάσια από τον παγκόσμιο μέσο όρο η κατανάλωση νερού στην Ελλάδα που εξαρτάται από πετρέλαιο και λιγνίτη Τη δεύτερη θέση στην παγκόσμια κατανάλωση νερού μετά τις ΗΠΑ κατέχει η Ελλάδα.

Σύμφωνα με την έκθεση που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η περιβαλλοντική οργάνωση WWF, σε κάθε Έλληνα αντιστοιχούν τον χρόνο 2.389 κυβικά μέτρα, ποσότητα σχεδόν διπλάσια από τον παγκόσμιο μέσο όρο που υπολογίζεται σε 1.243 κυβικά μέτρα νερού. Όμως η έκθεση του WWF επιφύλασσε ακόμη μία αρνητική πρωτιά για τη χώρα μας.

Σε σύνολο 148 κρατών, η Ελλάδα κατείχε την 11η θέση ως προς την αλλοίωση που επιφέρει στο οικοσύστημα και τον φυσικό της πλούτο. Αυτό σημαίνει ότι σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες όπως η Βρετανία, η Ρωσία, η Ισπανία ή και η Γαλλία, ο κάθε Έλληνας καταναλώνει φαγητό, νερό και ενέργεια που ισοδυναμούν με την αποψίλωση 60 στρεμμάτων γης. Κι αυτό, τη στιγμή που ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι 27 στρέμματα ανά κάτοικο! Στα γραφεία του ελληνικού υποκαταστήματος της οργάνωσης WWF (Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση), η χθεσινή δημοσίευση της έκθεσης «Ζωντανός Πλανήτης 2008» έσκασε σαν βόμβα.

Στον μακρύ κατάλογο με τις 148 χώρες η Ελλάδα καταλάμβανε την 11η θέση ως προς την αλόγιστη επιβάρυνση των οικοσυστημάτων και των φυσικών της πόρων. Με την πρώτη ματιά που έριξε ο διευθυντής της περιβαλλοντικής οργάνωσης Δημήτρης Καραβέλλας διαπίστωσε ότι η Ελλάδα είχε προσθέσει στη συλλογή της άλλο ένα αρνητικό ρεκόρ ξεπερνώντας σε επιδόσεις περισσότερα από 130 κράτη. Λίγα λεπτά αργότερα δήλωνε ότι «οι Έλληνες χρειαζόμαστε τρεις πλανήτες για να διατηρήσουμε τον σημερινό μας τρόπο ζωής»!

Κάθε χρόνο και χειρότερα Η ανησυχία όμως των ειδικών δεν σταμάτησε εδώ. Όπως ανέφερε στα «ΝΕΑ» ο κ. Δ. Καραβέλλας, «ανέτρεξα γρήγορα στις προηγούμενες εκθέσεις της οργάνωσής μας, οι οποίες διεξάγονται κάθε δύο χρόνια, και διαπίστωσα ότι η θέση μας έχει χειροτερέψει σε σχέση με το 2006. Τότε είχαμε καταλάβει τη 17η θέση». Και ακόμη πιο πριν, το 1996, η Ελλάδα βρισκόταν στην 25η θέση. Επομένως γίνεται φανερό ότι η αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας μας, που συνυπολογίζεται από τον ρυθμό της δόμησης, της αλίευσης, της κατανάλωσης νερού, των καλλιεργούμενων εκτάσεων, της καύσης ορυκτών καυσίμων, κ.λπ., έχει αποκτήσει μια μεγάλη δυναμική χωρίς να υπάρχει στο μέλλον κάποια ορατή ένδειξη για την ανάσχεση της πορείας αυτής.

Η επιβάρυνση στον φυσικό πλούτο κάθε χώρας χαρακτηρίζεται στην έκθεση ως «οικολογικό αποτύπωμα» και από τα στοιχεία που διαθέτει το WWF φαίνεται καθαρά πως το «αποτύπωμα» της Ελλάδας είναι υπερδιπλάσιο από τον ήδη «ανησυχητικό παγκόσμιο μέσο όρο» που ανέρχεται σε 27 στρέμματα ανά κάτοικο. Είναι μάλιστα σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερο από τις δυνατότητες του πλανήτη μας, που μπορεί να διαθέσει μόνο 21 στρέμματα για να συντηρήσει στη ζωή κάθε άνθρωπο. Η χώρα μας λοιπόν πρέπει να θυσιάζει κάθε χρόνο σχεδόν 60 στρέμματα για τον καθένα από εμάς χωρίς να μπορεί ως επί το πλείστον να αναπληρώσει αυτή την απώλεια.

Οι κάτοικοι σε περισσότερες από 130 χώρες χρειάζονται πολύ λιγότερα στρέμματα για να ζήσουν. 87% στη γεωργία Όμως το στοιχείο εκείνο που ανεβάζει τη χώρα μας στην κορυφή της λίστας με τις πιο «αντιοικολογικές» χώρες είναι η κατανάλωση του νερού. Ξοδεύουμε νερό διπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο που είναι 1.243 κυβικά μέτρα ανά κάτοικο. «Τo μεγάλο υδατικό μας αποτύπωμα αποδίδεται στην αυξημένη χρήση νερού για τη γεωργία (87%), στις απώλειες που παρουσιάζει το απαρχαιωμένο αρδευτικό και υδρευτικό δίκτυο της χώρας, αλλά και στη συνολική κακοδιαχείριση των υδάτινων πόρων», λέει ο κ. Δ. Καραβέλλας και προσθέτει: «Ο τρόπος ζωής μας στην Ελλάδα έχει ξεπεράσει κατά πολύ το οικολογικό μας όριο. Αυτό οφείλεται κυρίως στη στρεβλή νοοτροπία μας που αντιμετωπίζει το φυσικό περιβάλλον ως ανεξάντλητη πηγή πόρων». Εκτός από το νερό, η χώρα μας «ενοχοποιείται» και για τη μεγάλη της εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες σε ενέργεια.

Ο κ. Δ. Καραβέλλας εξηγεί ότι η ζήτηση σε ενέργεια παρουσίαζε ετήσια αύξηση 2,4% από το 1990 μέχρι το 2004. Το ποσοστό αυτό είναι πολύ υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως παρατηρεί όμως ο διευθυντής του WWF η ευθύνη δεν ανήκει αποκλειστικά στους πολίτες. «Η καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, η εξάρτηση δηλαδή από το πετρέλαιο και τον λιγνίτη και αργότερα από τον λιθάνθρακα, αποτελεί πολιτική επιλογή η οποία δεν αφήνει στον κόσμο περιθώρια αντίδρασης». Χωρίς σχέδιο για τον περιορισμό της κατανάλωσης ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ με την υπερκατανάλωση νερού στην Ελλάδα είναι περίπλοκο αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι δεν υπάρχει συνεπής πολιτική για τη μακροπρόθεσμη αντιμετώπισή του. Σύμφωνα με ειδικούς επιστήμονες, η κατανάλωση τεράστιων ποσοτήτων νερού που σπαταλώνται στη χώρα μας οφείλεται κατά κύριο λόγο στην άρδευση απέραντων εκτάσεων με απαιτητικές υδρόβιες καλλιέργειες χωρίς ποτέ να έχει εξεταστεί σοβαρά η αντικατάστασή τους.

Δεν υπάρχει εκτεταμένο σχέδιο για τη συγκέντρωση και εκμετάλλευση του βρόχινου νερού σε τοπικές κοινωνίες ενώ τα δίκτυα ύδρευσης σε πόλεις είναι εν πολλοίς παρωχημένης κατασκευής και σημαντικό ποσοστό του νερού που διέρχεται από αυτά χάνεται στο έδαφος. Νερά υπόγειων ποταμών ή υδροφόρων οριζόντων που θα μπορούσαν να ποτίζουν το αστικό πράσινο μένουν ανεκμετάλλευτα. Το πράσινο συντηρείται με νερό από ταμιευτήρες που προορίζεται για τα σπίτια. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Αθήνας. Πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι το 40% των υδάτων του υπόγειου ποταμού Ηριδανού χάνεται μέσα στο αποχετευτικό σύστημα της πόλης. Η ποσότητα αυτή θα μπορούσε να συντηρήσει τεράστια έκταση αστικού πρασίνου αλλά και να χρησιμοποιηθεί για την καθαριότητα δρόμων.

«Πρωταθλητές» στη σπατάλη ΗΠΑ και Κίνα Η ΕΚΘΕΣΗ του WWF καταδεικνύει ότι το οικολογικό αποτύπωμα της ανθρωπότητας έχει διπλασιαστεί από το 1961, ξεπερνώντας την ικανότητα αναγέννησης του πλανήτη κατά περίπου 30%. Μάλιστα, τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της Γης ζουν σε χώρες που είναι «οικολογικοί οφειλέτες», δηλαδή η εθνική τους κατανάλωση ξεπερνά τη βιολογική φέρουσα ικανότητα της χώρας. Τις χειρότερες επιδόσεις καταγράφουν οι ΗΠΑ και η Κίνα, καθώς καταναλώνουν η καθεμία σχεδόν το 21% της βιολογικής ικανότητας της Γης.

Η αύξηση αυτή του παγκόσμιου αποτυπώματος οφείλεται κυρίως στις εκπομπές αερίων. Ταυτόχρονα, ο δείκτης που μετρά την παγκόσμια βιοποικιλότητα έχει μειωθεί σχεδόν κατά 30% το διάστημα 1970- 2005, με τους πληθυσμούς των χερσαίων ειδών να παρουσιάζουν μείωση της τάξης του 33%, των ειδών γλυκού νερού 35%, των πουλιών 20% και των θηλαστικών 19%. Οι απώλειες στην βιοποικιλότητα οφείλονται στην αποψίλωση και την αλλαγή χρήσης γης στους τροπικούς, στις εκτροπές ποταμών, στη μόλυνση και την υπεραλίευση των θαλασσών και στην κλιματική αλλαγή.

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=1406538