Η Αντιγόνη είναι μια από τις αξεπέραστες στιγμές του πνεύματος.
Είναι η διαχρονική σύγκρουση του ηθικού έναντι του νόμιμου.
Για την Αντιγόνη δεν είναι το νόμιμο και ηθικό. Το ηθικό χρέος υπερβαίνει τον νόμο.
Το νόμιμο είναι το πλαίσιο για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, όμως πόσο μπορεί να είναι σε αντίθεση με τον ηθικό νόμο;
Οι αποδεκτές συμπεριφορές και κανόνες του συλλογικού ασυνειδήτου που συγκροτούν το ηθικό υπερβαίνουν το γραπτό και λογικά επεξεργασμένο νομικό πλαίσιο;
Η Αντιγόνη απαντά θυσιάζοντας τον εαυτό της για την υπεράσπιση της ηθικής της υπόστασης.
Ο Κρέων, και δια μέσω αυτού το νομικό δικαιακό σύστημα που έρχεται να αντιπαρατεθεί, ηττάται διότι η θυσία της Αντιγόνης καταδεικνύει ότι η ηθική υπόσταση μπορεί να ξεπεράσει τον φόβο της εσχάτης των ποινών διότι αποτελεί μέρος μιας μεγαλύτερης υπόστασης από την ατομικότητα. Είναι μέρος της συλλογικής δομής που στο μάκρος του χρόνου αφομοιώνεται ως οι βιωματικοί κανόνες που δίνουν την ταυτότητα της κοινωνίας.
Είναι αυτά τα έργα που θα πρέπει να διδάσκονται στο σχολείο και να εντρυφούν στην ουσία τους οι μαθητές ώστε να εκπαιδεύονται για πολίτες. Είναι αυτά τα έργα που βγάζουν την γλώσσα στην παιδεία που ονειρεύεται να είναι συνδεδεμένη με την αγορά ο πρωθυπουργός μας. Είναι αυτή η παιδεία που φοβίζει.
Φοβίζει διότι ο πολίτης υπακούοντας στην συλλογική ηθική αισθάνεται την Δημοκρατία προσωπική του ευθύνη. Έτσι όμως καμιά εξουσία δεν μπορεί να ανάγει την αυθαίρετη νομιμότητα των διαπλεκόμενων εξουσιών σε πρώτιστο αγαθό για διαφύλαξη.
Έτσι κανείς δεν μπορεί να θέσει το ψευδεπίγραφο: Το νόμιμο είναι και ηθικό!
8 σχόλια:
Σωστος. Καίρια ανάρτηση. :)
Ευχαριστώ Ροδιά μου
και εμείς στον καιρό της δικαιοσύνης και της νομιμότητας ζούμε!!!
μωρέ, αντιγόνη που μας χρειάζεται!
Για να μας θάψει;
Το νόμιμο ως ηθικό είναι το τελευταίο ανάχωμα πριν τον ολοκληρωτική εξαχρείωση μιας κοινωνίας που έχει πέσει στον μηδενισμό όλων των αξιών. Τότε είναι μάλλον ευλογία, ότι τουλάχιστον διατηρείται ακόμα η αξία αυτή, ότι το νόμιμο είναι και ηθικό.
Η κοινωνία της Αντιγόνης αναγνώριζε συντονισμένα το τι είναι ηθικό. Η σημερινή, διαβρωμένη από τον μηδενισμό, είναι διεσπασμένη σε 10.000.000 ηθικές. Άτομο και ηθική. Επομένως, η τήρηση του νόμου, ακόμα και πάνω από τις ηθικές αξίες, είναι ίσως το τελευταίο ανάχωμα πριν την ολοκληρωτική διάλυση... Δυστυχώς...
Αυτό βέβαια δεν χαρακτηρίζει την ελληνική κοινωνία (το νόμιμο ως ηθικό), αλλά μάλλον τις δυτικοευρωπαϊκές. Στην Ελλάδα, ούτε το νόμιμο είναι το ηθικό και για αυτό οι νόμοι παραβιάζονται κατά το δοκούν. Από τη Siemens ως το παράνομο διπλοπαρκάρισμα που μποτιλιάρει όλο το δρόμο, τόσο ο νόμος όσο και η ηθική πάνε περίπατο και μόνη αξία αναδεικνύεται το προσωπικό όφελος του ατόμου.
Ο μηδενισμός έχει διαλύσει κάθε άλλο κινητρο συμπεριφοράς και το μόνο που απομένει είναι απλά ο προσωπικός ηδονισμός. Ζωώδης κατάσταση... Μια τόσο διαλυμένη κοινωνία είναι απλά ένα κουφάρι. Και ίσως αυτό ήταν και το μήνυμα των πλατειών. Θα το γράψω ίσως αναλυτικότερα στο blog μου τι εννοώ.
Δεν διαφωνώ Δημήτρη. Η τραγωδία τα θέτει αυτά τα ζητήματα και η διδαχή των προβληματισμών γεννά πολίτες, όχι η γραμματική.
Αυτό ήθελα να καταδείξω, με το γεγονός πόσο άστοχο, αν όχι συνειδητή και επικίνδυνη επιλογή είναι η σύνδεση παιδείας με την αγορά.
Δημοσίευση σχολίου